Polskor

In veel Folkdans/Gammaldans-verenigingen wil men niets weten van polskor. De meeste gammaldansers vinden polskor saai. Dat komt onder andere omdat polskor niet zo geschikt zijn voor demonstraties in het buitenland en omdat FD en GD vrolijk zijn, terwijl de meeste polskor "naar binnen gericht" zijn. Maar er bestaan ook puur acrobatische polskor, zoals de Polska van Jössehärad. Die wordt dan ook niet zo vaak gedanst en er zijn ook niet zoveel dansers die in staat zijn zulke moeilijke dansen te dansen. De polskor van Idre en Särna worden ook tot de moeilijke gerekend en zijn, denken we, ook aardig om naar te kijken.

Polskor zijn al heel oud. Het zijn de enige nog bestaande laat-middeleeuwse parendansen ter wereld! Oorspronkelijk komt de polska uit Polen (de polka komt uit Tsjechië). Er bestaan enkele polskor in 2/4-maat, maar in het algemeen kun je zeggen dat polska muziek is in ¾-maat. Er bestaan meer dan 200 verschillende polskor.

Polskor worden tegenwoordig het meest gedanst in Dalarna en Jämtland, maar ook in de andere provincies wordt polska-dansen beoefend.

Zo ver wij weten bestaat er geen polska-wedstrijd, maar men kan zijn deskundigheid laten zien in een "polskemärke-uppvisning" (polskamedaille-demonstratie). De beste polskadansers komen hier één maal per jaar samen en ieder danst voor zijn eigen medaille. Je kiest per keer een verplicht aantal dansen (eerst 3, later 6) en als je die naar het oordeel van de jury correct uitvoert, krijg je een medaille. Er zijn medailles in brons en in zilver. Daarna kun je een zogenaamde eerste, tweede, en derde aantekening halen. Heb je dit alles, dan behaal je groot-zilver. Heb je iets heel bijzonders op het gebied van de polska-traditie gedaan, bijvoorbeeld als je een boek hebt geschreven over polskadans, of als je iets anders hebt gedaan voor het bewaren en verspreiden van de danserfenis, dan kun je worden voorgedragen voor een gouden medaille.

Een polska krijgt zijn naam naar het dorp waar die polska op die manier wordt gedanst. Bingsjö (het woord polska laat men meestal weg) is de polska die wordt gedanst in het dorp Bingsjö in Dalarna, vlakbij het meer Siljan. Boda is een heel ander type polska, maar het dorp Boda ligt maar krap 30 kilometer van Bingsjö. In Bingsjö telt men 1-2-3, iedere tel gelijk en even lang. In Boda wordt 1-2-en-3 geteld, waardoor de polska zijn bijzondere karakter krijgt.

Het lukt niet om zomaar een polska op zomaar willekeurige ¾-muziek te dansen! Je moet eerst zorgvuldig luisteren. Maar als je niet aan polskor gewend bent, kun je in de meeste gevallen een Bingsjö-polska proberen.

Polska is een gevoel. Op de juiste manier gedanst, dat wil zeggen: in volledige harmonie met elkaar en met de muziek, kun jer "hoog" van worden. Dan bestaat de wereld nog uit de muziek, je danspartner, en jezelf. De speelman is ook heel belangrijk in het geheel. Hij of zij moet erg maatvast zijn en moet zich aan de dansers kunnen aanpassen. Wordt de muziek niet in de juiste stijl of tempo gespeeld, dan kun je het hoogste niveau in de dans niet bereiken!

In 2002 is een nieuwe polska gecomponeerd: Stockholmspolska.
Eerst is de muziek gemaakt. Daarna kreeg iedereen de gelegenheid er een mooie polska op te maken. Het geheel is een mooie wedstrijd geworden en de winnende polska krijgen we vast nog eens te leren.